H αγορά του ταξί στην Ρουμανία..!

1. Η μεταρρύθμιση και τα αποτελέσματα της. Παρεμβάσεις από την επιτροπή ανταγωνισμού

Μέχρι το 2002 στη Ρουμανία οι
υπηρεσίες ταξί ρυθμίζονταν σε τοπικό επίπεδο από την εκάστοτε τοπική αρχή μέσω αποφάσεων των τοπικών συμβουλίων. Στο τέλος του 2002, το κοινοβούλιο υιοθέτησε που αφορούσε τα ταξί και τις υπηρεσίες προς ενοικίαση. Αυτός ο νόμος όρισε τους γενικούς νόμους λειτουργίας αυτών των υπηρεσιών που τέθηκαν σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο.

Η καινοτομία αυτής της κανονιστικής πράξης ήταν το γεγονός ότι οι τοπικές αρχές εκτός από τις τακτικές αποδόσεις τους ήταν τώρα εξουσιοδοτημένοι και να καθορίζουν τη διάσταση της αγοράς  ορίζοντας ένα μέγιστο αριθμό αδειών και να εκδίδουν κανονισμούς σχετικά την ελάχιστη και μέγιστη τιμή των ναύλων για τις υπηρεσίες ταξί. Επιπροσθέτως, αυτές οι αποφάσεις έπρεπε να διαμορφώνονται έπειτα από συνεννόηση με τις αντίστοιχες επαγγελματικές οργανώσεις.

Πριν από την έκδοση αυτού του νόμου, στην περίπτωση του Βουκουρεστίου για παράδειγμα, αυτές οι υπηρεσίες λειτουργούσαν σύμφωνα με κανονισμούς που είχαν εγκριθεί από το γενικό συμβούλιο του Βουκουρεστίου, σύμφωνα με το οποίο και ο μεταφορέας και τα εξουσιοδοτημένα φυσικά πρόσωπα ήταν υπεύθυνα για την καθιέρωση και τον έλεγχο των ναύλων.

Στο τέλος του 2002, άρθρα από τον τύπο σηματοδότησαν μια πιθανή συμφωνία στα κόμιστρα ανάμεσα στις εταιρείες ταξί του Βουκουρεστίου και τα μέλη επαγγελματικών οργανώσεων του τομέα! Αυτή η πληροφορία πυροδότησε μια αυτεπάγγελτη έρευνα του ρουμανικού συμβουλίου ανταγωνισμού.

Η έρευνα ωστόσο δεν βρήκε συνοχή στα κόμιστρα που ζητούσαν οι μεταφορείς στο Βουκουρέστι. Όταν αναζήτησαν τις πιθανές παραμέτρους που παρέπεμπαν στην ύπαρξη μιας συμφωνίας, οι επιθεωρητές του ρουμάνικου συμβουλίου ανταγωνισμού ζήτησαν πληροφορίες από τις αντίστοιχες οργανώσεις σχετικά με το ύψος των ναύλων που θεωρούσαν κατάλληλα οι ιδιοκτήτες ταξί σύμφωνα με τις παρούσα οικονομική κατάσταση. Προκειμένου να απαντήσει σε αυτό το αίτημα, η οργάνωση ξεκίνησε μια τυχαία έρευνα ανάμεσα στα μέλη της.

Η επιτροπή ανταγωνισμού ανέλυσε τη συμβατότητα αυτού του νόμου με κανόνες ανταγωνισμού και αναγνώρισε αρκετές διατάξεις που περιόριζαν τον ανταγωνισμό στην αγορά.  Μια και το σχέδιο νόμου δεν υποβλήθηκε ποτέ στην επιτροπή ανταγωνισμού για έλεγχο, οι αντίστοιχες διατάξεις που δυσχέραιναν τον ανταγωνισμό αναγνωρίστηκαν μόνο μετά την εφαρμογή του νόμου, κατά τη διάρκεια της έρευνας.

Στο μεταξύ, εξακολουθούσαν να λαμβάνουν πληροφορίες από άλλες μεγάλες πόλεις στη Ρουμανία σχετικά με πιθανές συμφωνίες ανάμεσα σε ιδιοκτήτες ταξί. Αυτές οι υποψίες παράγονταν γιατί σύμφωνα με το νέο νόμο, οι επαγγελματικές οργανώσεις δέχονταν τη γνωμοδότηση των τοπικών αρχών όσον αφορά στο ύψος των ισχυόντων κόμιστρων. Άρα τα μέλη τους συναντήθηκαν, συζήτησαν και αντάλλαξαν πληροφορίες σχετικά με το κόστος και τα κόμιστρα κάτω από την προστασία του νόμου.

Το ρουμάνικο συμβούλιο ανταγωνισμού διεξήγαγε μια συνεχή δραστηριότητα συνηγορίας, ενημερώνοντας την Κυβέρνηση, το Κοινοβούλιο και το Γενικό Συμβούλιο του Βουκουρεστίου σχετικά με τις πλευρές που δεν διευκόλυναν τον ανταγωνισμό στον παρόντα νόμο και πρότειναν την κατάργηση τους. Η θέση μας παρουσιάστηκε επίσης δημόσια, σε αρκετά άρθρα, ανακοινώσεις του τύπου και συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, υπογραμμίζοντας κάθε φορά τα αρνητικά αποτελέσματα των περιορισμών που υπήρχαν στον παρόντα νόμο.

Έγιναν επίσης συζητήσεις με τις επαγγελματικές οργανώσεις του τομέα και με τους νομοθέτες για να βρεθούν  λιγότερο επιβλαβείς λύσεις από την πλευρά του ανταγωνισμού. Το ρουμάνικο συμβούλιο ανταγωνισμού επέμεινε στην εξάλειψη της ελάχιστης τιμής των κόμιστρων σε αυτόν τον τομέα και στην αποχή από τις διαβουλεύσεις με τις επαγγελματικές οργανώσεις στο θέμα των κόμιστρων και του αριθμού αδειών.

Τα κόμματα πρότειναν ότι οι τέτοιου είδους διαβουλεύσεις θα έπρεπε να αντικατασταθούν από έναν δημόσιο διάλογο στο δικτυακό τόπο της τοπικής αρχής δημόσιας διοίκησης με σκοπό να επιτρέψουν στους δικαιούχους αυτών των υπηρεσιών να εκφράσουν την άποψη τους.

Σχετικά με τον περιορισμό που επιβλήθηκε στον αριθμό των αδειών πρότειναν την εξάλειψη του μέσα στα επόμενα δύο χρόνια με σκοπό να δοθεί στους δικαιούχους  την δυνατότητα να υιοθετήσουν/προετοιμάσουν τους εαυτούς τους να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό στην ελεύθερη αγορά χωρίς να υπάρχουν εμπόδια εισόδου. Αν είναι απαραίτητο, ένας τέτοιος περιορισμός μπορεί να διατηρηθεί μόνο σε μεγάλες πόλεις όπου το σοβαρό κυκλοφοριακό πρόβλημα το δικαιολογεί. Μόλις λυθούν τα προβλήματα κυκλοφορίας, αυτή η απαγόρευση θα πρέπει να αρθεί.  Αυτή η άποψη εκφράστηκε από τις τοπικές αρχές σε μικρές πόλεις που θεωρούσαν τον περιορισμό του αριθμού αδικαιολόγητο.

Το 2006 το συμβούλιο ανταγωνισμού ανέλυσε και εξέδωσε συμβουλευτικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με διάφορα σχέδια νόμων που θα τροποποιούσαν τον παρόντα νόμο για τα ταξί.  Ένα από αυτά τα σχέδια στόχευε στη συγκέντρωση όλων των προβλέψεων προηγούμενων σχεδίων και της αρχής ανταγωνισμού με τον να παίρνει μέρος σε συζητήσεις στη γερουσία του Ρουμανικού Κοινοβουλίου.  Στη συνέχεια και πάλι, μετά από χρονοβόρες συζητήσεις στις επιτροπές το αντίστοιχο σχέδιο νόμου απορρίφθηκε τον Ιούνιο του 2007 από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, το επιμελητήριο λήψης αποφάσεων του Ρουμανικού Κοινοβουλίου.

1. Κανονιστικό πλαίσιο – εποπτικοί μηχανισμοί

Στην αρχή του 2007 υιοθετήθηκε ο νόμος τοπικών δημόσιων μεταφορών.  Αυτός ο νόμος περιελάμβανε τα ταξί και τις υπηρεσίες ενοικίασης στην κατηγορία των υπηρεσιών τοπικής δημόσιας μεταφοράς. Σύμφωνα με αυτό το νόμο, η υπηρεσία δημόσιας μεταφοράς που εκτελείται από ταξί και υπηρεσίες ενοικίασης  είναι οργανωμένη ως δημόσια υπηρεσία κοινής ωφελείας που η οποία εξυπηρετεί τις ανάγκες μεταφοράς του τοπικού και διερχόμενου πληθυσμού.  Ζητήθηκε από το Ρουμάνικο Συμβούλιο Ανταγωνισμού να εκδώσει μια συμβουλευτική γνωμοδότηση σχετικά με το σχέδιο αυτού του νόμου στην αρχική του μορφή, μια μορφή σύμφωνα με την οποία οι υπηρεσίες ταξί δεν συμπεριλαμβάνονταν στον τομέα των δημόσιων μεταφορών. Το σχέδιο μεταγενέστερα άλλαξε και η τελική του μορφή δεν έφτασε ποτέ πίσω στο συμβούλιο για συμβουλευτική γνωμοδότηση.

Με το να περιλαμβάνει αυτές τις υπηρεσίες σε αυτήν την κατηγορία, το δικαίωμα της τοπικής διοίκησης να παρεμβαίνει, οργανώνει, ρυθμίζει, ελέγχει και να συντονίζει τα ταξί και τις υπηρεσίες ενοικίασης επιβεβαιώθηκε από μια ρύθμιση που εφαρμόστηκε σε εθνικό επίπεδο. Ο τομέας που είναι υπεύθυνος για τη ρύθμιση είναι η Εθνική Ρυθμιστική Αρχή για τις Δημόσιες Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας.

Στο μεταξύ, με μεγαλύτερη ακρίβεια τον Ιούλιο του 2007, ο νόμος σχετικά με τα ταξί και τις υπηρεσίες ενοικίασης τροποποιήθηκε και ολοκληρώθηκε από έναν άλλο νόμο που παρουσιάστηκε επίσης στο Ρουμάνικο Συμβούλιο Ανταγωνισμού και το οποίο κυρίως διατήρησε τις αντι-ανταγωνιστικές πλευρές που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Όπως αναφέραμε προηγουμένως, στη βάση ορισμένων εθνικών νόμων που καθιερώνουν τους γενικούς λειτουργικούς κανονισμούς για τέτοιες υπηρεσίες, τα ταξί και οι υπηρεσίες προς ενοικίαση οργανώνονται από τοπικές αρχές.  Όταν στην αντίστοιχη πόλη, δεν υπάρχουν αδειούχοι λειτουργοί για τέτοιου είδους υπηρεσίες, το τοπικό συμβούλιο μπορεί να εγκρίνει τη λειτουργία μιας τέτοιας υπηρεσίας από ένα ειδικό τμήμα του συμβουλίου πόλης, βασισμένο σε μια άδεια της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής, με ιδιόκτητα ή ενοικιασμένα οχήματα.

Σύμφωνα με το νόμο, οι αντιπροσωπευτικές επαγγελματικές ενώσεις αντιπροσωπεύουν και προστατεύουν τα επαγγελματικά συμφέροντα των αδειούχων λειτουργών των ταξί και των υπηρεσιών προς ενοικίαση και αυτών των αποστολέων με τη σχέση τους με τις δημόσιες αρχές διοίκησης.

Το Ρουμάνικο Συμβούλιο Ανταγωνισμού θεωρεί κατάλληλο για τις αντιπροσωπευτικές επαγγελματικές οργανώσεις των αδειούχων ιδιοκτητών ταξί, αποστολέων και οδηγών ταξί και τις καταναλωτικές οργανώσεις να δέχονται τη γνωμοδότηση για τη θεσμοθέτηση πολιτικής και στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη των υπηρεσιών μεταφοράς.

Παρ όλα αυτά το συμβούλιο ανταγωνισμού δεν υποστηρίζει, όπως αναφέραμε στο προοίμιο αυτού του υλικού, τη διαβούλευση των επαγγελματικών οργανώσεων σε θέματα που αφορούν τους μηχανισμούς λειτουργίας της αγοράς(κόμιστρα, αριθμοί αδειών/ιδιοκτητών στην αγορά).

1. Κανονιστικό πλαίσιο – πρόσβαση στην αγορά

Προκειμένου να αποκτήσει μια άδεια ταξί ή άδεια επιχείρησης προς ενοικίαση, ένας επιχειρηματίας πρέπει να ακολουθήσει δύο αναγκαία βήματα. Το πρώτο βήμα είναι να αποκτήσει από την τοπική αρχή μια άδεια μεταφοράς μετά την εκπλήρωση ορισμένων υποχρεωτικών προϋποθέσεων. Η άδεια είναι αορίστου χρόνου. Και πάλι αναθεωρείται κάθε πέντε χρόνια. Το δεύτερο βήμα είναι να συμμετάσχει σε μια διαδικασία απόδοσης άδειας που οργανώνεται από την τοπική διοικητική αρχή. Για τις υπηρεσίες ταξί, μια μοναδική και μη μεταβιβάσιμη άδεια ταξί εκδίδεται για κάθε όχημα ιδιόκτητο ή μισθωμένο.

Οι αδειούχοι λειτουργοί ταξί δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να δανείσουν ή να πουλήσουν τις άδειες τους. Ο περιορισμός του αριθμού αδειών ταξί από τις τοπικές διοικητικές αρχές εισήχθη το 2003 και διατηρήθηκε ακόμα και μετά την τροποποίηση του νόμου.

Πριν από την εισαγωγή αυτού του περιορισμού, υπήρχαν στο Βουκουρέστι περίπου 7000 άδειες ταξί. Ο αριθμός τους αυξήθηκε το 2004 σε 8,500 και τώρα πια υπάρχουν 10.000 άδειες. Ακόμα και αν οι ρυθμιστικές αρχές προσπάθησαν να αναπτύξουν αυτή την υπηρεσία και να καλύψουν την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση αδειών ταξί αυξάνοντας διαπαντός το κατώφλι, αυτή τη στιγμή μάλιστα υπάρχει ζήτηση για 1.500 άδειες ταξί.

Σήμερα, σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, οι διαστάσεις της αγοράς καθορίζονται για ένα διάστημα 5 ετών μετά από διαβούλευση με τους αντιπροσώπους των επαγγελματικών ενώσεων και υπολογίζοντας μερικούς αντικειμενικούς παράγοντες όπως οι κυκλοφοριακές συνθήκες, ο βαθμός μόλυνσης, η χρήση λιγότερο ρυπογόνων μέσων μεταφοράς, την αναλογία προσφοράς και ζήτησης, τη διαθεσιμότητα χώρων στάθμευσης κ.τ.λ.

Ο νόμος δίνει επίσης τη δυνατότητα να καθοριστεί ο αριθμός των αδειών ταξί σύμφωνα με συμπεράσματα μιας εξειδικευμένης έρευνας, πάντα μετά από διαβούλευση των αντιπροσώπων των επαγγελματικών ενώσεων.

Η πρόσφατη τροποποίηση στο νόμο έφερε μερικά πρόσθετα χαρακτηριστικά, για κάθε 1000 άτομα δεν μπορούν να εκδοθούν πάνω από 4 άδειες ταξί στην αρμόδια περιφέρεια (πόλη, δήμο, κτλ). Επίσης, τα ταξί  και οι υπηρεσίες προς ενοικίαση εκδίδονται για μια περίοδο 5 ετών με την πιθανότητα ανανέωσης.

Αδειούχοι λειτουργοί μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες ταξί σε μόνιμη βάση στην εξουσιοδοτημένη περιοχή και περιστασιακά ανάμεσα στην εξουσιοδοτημένη περιοχή και άλλους προορισμούς, εγχώριους ή ξένους. Οι ιδιοκτήτες ταξί μπορούν να σταθμεύουν μόνο σε σταθμούς ταξί που βρίσκονται στις εξουσιοδοτημένες περιοχές.

Ως μέρος των υπηρεσιών διαχείρισης, το Διεθνές Αεροδρόμιο του Βουκουρεστίου έχει αναθέσει τις υπηρεσίες ταξί μόνο σε μια εταιρεία μετά από μια διαδικασία υποβολής προσφορών. Ως εκ τούτου, μόνο ο καθορισμένος φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να σταθμεύσει στους χώρους του αεροδρομίου και να πάρει  πελάτες. Ωστόσο, κάποιος μπορεί πάντα να κλείσει τηλεφωνικά υπηρεσίες μεταφοράς με οποιονδήποτε αδειούχο μεταφορέα. Στην πράξη, σε τέτοιες περιπτώσεις, είτε φτάνει είτε φεύγει κάποιος από το αεροδρόμιο του Βουκουρεστίου, τις περισσότερες φορές, το εν λόγω ταξί θα είναι απασχολημένο μόνο στην μια διαδρομή, μια και ο πελάτης δεν θεωρείται υπεύθυνος για το κόστος επιστροφής.

Υπάρχουν αρκετές διαφορές στους ρυθμιστικούς κανονισμούς ανάμεσα στις υπηρεσίες ταξί και άλλες επιχειρήσεις ενοικίασης.  Τα ταξί μπορούν να χρησιμοποιούν ειδικές λωρίδες που είναι αφιερωμένες στα μαζικά μέσα μεταφοράς, εφόσον δεν επιβαρύνουν την κυκλοφορία.  Άλλα οχήματα προς ενοικίαση δεν ωφελούνται από τέτοιες ειδικές ρυθμίσεις. Τα ταξί χρεώνουν ανάλογα με την απόσταση που έχει καλυφθεί και δίνουν απόδειξη στον πελάτη, ενώ άλλες επιχειρήσεις προς ενοικίαση κλείνονται και πληρώνονται προκαταβολικά και χρεώνουν σε ωριαία ή ημερήσια βάση.

Ο νόμος απαγορεύει τη χρήση του ταξί για άλλες προς ενοικίαση υπηρεσίες. Γι αυτό τα οχήματα προς ενοικίαση δεν διαθέτουν ταξίμετρο ή ραδιόφωνα επικοινωνίας με τηλεφωνικό κέντρο.

Τα ταξί και οι προς ενοικίαση υπηρεσίες πρέπει να πληρούν ορισμένα κριτήρια: να έχουν μια άδεια οδήγησης για 2 χρόνια τουλάχιστον, να είναι ιατρικά και ψυχολογικά υγιής, να είναι τουλάχιστον 21 ετών και να έχουν επαγγελματικό δίπλωμα. Αυτό το δίπλωμα μπορεί να αποκτηθεί μόνο αφού περάσουν με επιτυχία ένα τεστ μετά από τρίμηνη παρακολούθηση σειράς μαθημάτων επαγγελματικής κατάρτισης.  Το μάθημα τους διδάσκει έννοιες όσον αφορά στη νομοθεσία του σχετικού τομέα,  τη φορολογική νομοθεσία, τις απαιτήσεις συμπεριφοράς απέναντι στον πελάτη,  την τοπική γεωγραφία, τουριστικές πληροφορίες, τεχνικές προδιαγραφές του οχήματος, οδική ασφάλεια, πρώτες βοήθειες.

http://www.satataxi.gr